Türkiye sınırları içinde bulunan ve bina vergi değeri Emlak Kanunu[1]’nun 42. Maddesinde yer alan tutarı aşan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinin konusunu teşkil etmektedir. Emlak Kanunu uyarınca, değerli konut vergisi nispeti aşağıdaki şekilde belirlenmişti:

• Değeri 5 milyon TL ile 7,5 milyon TL arasında olan meskenler ile ilgili olarak, değerinin 5 milyon TL’si için uygulanmayacak, 5 milyon TL’yi aşan kısmı için % 0.3;


• Değeri 7,5 milyon TL ile 10 milyon TL arasında olan meskenler ile ilgili olarak, değerinin 7,5 milyon TL’si için 7.500 TL, 7,5 milyon TL’yi aşan kısım için % 0.6; ve


• Değeri 10 milyon TL’den fazla olan meskenler ile ilgili olarak, değerinin 10 milyon TL’si için 22.500 TL, 10 milyon TL’yi aşan kısım için %1.

Yukarıdan bahsi geçen vergiye esas tutarlar, her yıl Vergi Usul Kanunu[2] hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılacaktır. 2020 yılı için söz konusu yeniden değerleme oranı %9,11 olarak belirlendiğinden 2021 yılı için vergiye esas tutarlar %4,555 artırılarak uygulanacaktır. Böylece, 2021 yılı için değerli konut vergisi değeri 5.227.000 TL’yi aşan meskenler için uygulanacaktır. 2021 yılında uygulanacak olan, vergiye esas tutarlar aşağıdaki gibidir:

• Değeri 5.227.000 TL ile 7.841.000 TL arasında olan meskenler ile ilgili olarak, değerinin 5.227.000 TL’si için uygulanmayacak, 5.227.000 TL’yi aşan kısmı için % 0.3;


• Değeri 7.841.000 TL ile 10.455.000 TL arasında olan meskenler ile ilgili olarak, değerinin 7.841.000 TL’si için 7.842 TL, 7.841.000 TL’yi aşan kısım için % 0.6; ve


• Değeri 10.455.000 TL’den fazla olan meskenler ile ilgili olarak, değerinin 10.455.000 TL’si için 23.526 TL, 10.455.000 TL’yi aşan kısım için %1.

Vergiden Muafiyet

Uygulama Tebliği uyarınca aşağıda belirtilen taşınmazlar değerli konut vergisinden muaf tutulacaktır:

• Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazlar;

• Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı;


• Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli birden fazla taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı;


• Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar; ve


• Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz herhangi bir satış, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar.

Verginin Beyanı, Ödeme Yeri ve Ödeme Süresi

Mükellefler beyannamelerini, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi eklemek suretiyle, ilgili yılın Şubat ayının 20. günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine vereceklerdir. Muafiyet hakkı olan mükelleflerin, muafiyete ilişkin bildirmeleri de bu süre içerisinde yapmaları gerekmektedir.

Mükellefler, beyannameyi e-beyanname şeklinde elektronik olarak da sunabileceklerdir. Beyannamenin elektronik ortamda verilmesi durumunda, beyannameye eklenecek bina vergi değerini gösteren belgenin, beyannamenin verildiği tarihi takip eden 15 gün içinde elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine tevdi edilmesi gerekmektedir.

Tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecektir.

Sonuç

Pandemi koşulları nedeniyle piyasada söz konusu verginin yeniden ertelenmesi yönünde bir beklenti olmasına rağmen, Uygulama Tebliği’nin yayımlanması ile birlikte değerli konut vergisi yürürlüğe girdi.  Bu kapsamda, mükelleflerin,  sahibi oldukları (veya intifa hakkına sahip oldukları) taşınmazların vergi veya muafiyet kapsamına girip girmediğini tespit ettirmeleri ve vergi beyannameleri ile muafiyet bildirimlerini Uygulama Tebliği’nde belirtilen süre içerisinde yapmaları gerekmektedir.