Asgari 30 İşçi Çalıştırma Şartının İş Güvencesi Kapsamında Grup Şirketler Yönünden Değerlendirilmesi

İş sözleşmesi geçerli bir sebebe dayanılmaksızın feshedilen işçinin iş güvencesi kapsamında feshin geçersizliğinin tespiti ve işe iade davası açması için gerekli olan şartlar 4857 sayılı İş Kanunu’nun[1] 18’inci maddesinde belirtilmiş olup bu şartlardan birisi de işyerinde çalışan işçi sayısının fesih bildiriminin yapıldığı tarihte asgari 30 (otuz) olması gerektiğidir. Bu nedenle işe iade davası kapsamında yapılacak olan incelemede işçi sayısının belirlenmesi hususu işçinin iş güvencesinden yararlanabilmesi bakımından önem arz etmektedir. Her ne kadar bu hususun tespiti konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu (“SGK”) kayıtlarına dayanılarak tartışma yaşanmayacağı düşünülmekte ise de grup şirketler bünyesinde çalışan işçi sayısının tespiti hususu, uyuşmazlık kapsamında pek çok kez tartışma konusu edilmekte ve grup şirket bünyesinde çalışan işçinin fiilen hangi şirketin işçisi olduğu konusunda tespit yapılması zorlaşmaktadır.

Yargıtay işyerinde asgari 30 (otuz) işçi çalıştırma şartının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesinde grup şirketler bakımından özel bir kıstas benimsemektedir. Konu hakkında muhtelif kararlar ile birlikte, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2017/446 E. 2017/21905 K. ve 20.12.2017 tarihli güncel kararı;

“…Özellikle grup şirketlerinde ortaya çıkan bir çalışma biçimi olan birlikte istihdam şeklindeki çalışmada, işçilerin bir kısmı aynı anda birden fazla işverene ve birlikte hizmet vermektedirler. Daha çok yönetim organizasyonu kapsamında birbiriyle bağlantılı olan bu şirketler, aynı binalarda hizmet verebilmekte ve bir kısım işçiler iş görme edimini işverenlerin tamamına karşı yerine getirmektedir. Tüm şirketlerin idare müdürlüğünün aynı kişi tarafından yapılması, şirketlerin birlikte kullandığı işyerinde verilen muhasebe, güvenlik, ulaşım, temizlik, kafeterya ve yemek hizmetlerinin yine tüm işverenlere karşı verilmiş olması buna örnek olarak gösterilebilir. Bu gibi bir ilişkide, tüm şirketlere hizmet veren işçiler ile sadece davalı şirkete hizmet veren işçilerin 30 (otuz) işçi kıstasında dikkate alınması gerekir. İşçi tüm şirketlere hizmet ediyor ise, o zaman tüm şirketlerdeki işçi sayısı dikkate alınmalıdır…” şeklindedir.

Yargıtay tarafından emsal kararda ifade edildiği üzere, grup şirketler bakımından asgari 30 (otuz) işçi çalıştırma şartının değerlendirilmesinde dikkate alınacak unsurun sadece SGK kayıtları olmadığı, asıl dikkat edilecek esaslı unsurun ise, işçinin hangi şirkete hizmet ettiğinin açıkça belirlenmesi olduğu vurgulamaktadır. Bununla birlikte işçinin grup şirket bünyesinde yer alan birden çok şirkete hizmet etmesi söz konusu ise bu durumda hizmet ettiği tüm şirketlerdeki işçi sayısının dikkate alınması gerektiğini kıstas olarak benimsemektedir. Dolayısıyla iş güvencesinden yararlanmak isteyen işçinin sadece hangi şirket nezdinde sigortalı çalışan olarak gösterildiğinden ziyade fiilen hangi şirkete hizmet ettiğinin tartışmaya yer vermeyecek şekilde tespit edilmesi gerekmektedir.

Authors

Serdar Bezen

Leman Akif

Footnote

[1] 10 Haziran 2003 tarih ve 25134 numaralı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.