COVID-19 ile mücadele kapsamında yayımlanan 518 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hakkındaki Bilgi Notumuz yayınlanmıştır.

1. GİRİŞ

Bilindiği üzere, 18 Mart 2020 tarihinde gerçekleşen “Koronavirüsle Mücadele Eş Güdüm Toplantısı”nın ardından düzenlenen basın toplantısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hükümetin yeni tip koronovirüs salgını (Covid-19 salgını) ile mücadele kapsamında 19 maddelik bir ekonomik tedbir paketi devreye soktuğunu açıklamıştır. Söz konusu tedbir paketi içerisindeki maddelerden biri de belirli sektörlerde faaliyet gösteren mükelleflerin vergi ödemelerinin 6 ay süre ile ertelenmesine yönelik düzenlemedir. Bu kapsamda Covid-19 salgınından etkilenen mükelleflerin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu[1]’nun mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılmasına ilişkin detaylı düzenlemeler içeren 518 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (“Tebliğ”) 24 Mart 2020 ve 31078 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

2. TEBLİĞ KAPSAMINDAKİ DÜZENLEMELER
   
   
   
   
   1. Mücbir Sebep Kapsamında Değerlendirilecek Mükellefler
   
   
   
   

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13 üncü maddesinde mücbir sebep halleri sayılmış, 15 inci maddesinin üçüncü fıkrasında da Hazine ve Maliye Bakanlığının, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hali ilan etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığının, ödeme süresi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizi ve 15 inci maddede belirtilen beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren azami bir yıl süreyle uzatmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.

Verilen işbu yetkiye istinaden, Hazine ve Maliye Bakanlığı yayımlanan Tebliğ’in 3. Maddesi uyarınca aşağıda belirtilen mükellef gruplarının 1 Nisan 2020 ile 30 Haziran 2020 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) mücbir sebep kapsamında değerlendirileceğini belirtmiştir:

• Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükellefler;


• Koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla, alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükellefler; ve


• Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığı’nca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükellefler.

Yukarıda belirtilen ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde Tebliğ’in yayımı tarihi itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınacaktır. Ancak mükelleflerin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla yukarıda belirtilen sektörler arasında bulunmamasına rağmen, ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınacaktır.

1. 
   
   
   
   2. Vergi Ödevlerinin Ertelenmesi
   
   
   
   

Mücbir sebep kapsamında değerlendirilecek mükelleflerin aşağıda belirtilen sürelerden yararlanması öngörülmüştür:

• Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında verilmesi gereken muhtasar beyanname (muhtasar ve prim hizmet beyannameleri dahil) ve katma değer vergisi beyannamelerinin verilme süreleri 27 Temmuz 2020 günü sonuna kadar uzatılmıştır.


• Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında verilmesi gereken muhtasar beyanname (muhtasar ve prim hizmet beyannameleri dahil) ve katma değer vergisi beyannamelerine istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri sırasıyla 27 Ekim 2020 Salı, 27 Kasım 2020 Cuma, 28 Aralık 2020 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır.


• Nisan, Mayıs, Haziran aylarının sonuna kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin[2] verilme süresi 27 Temmuz 2020 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır.


• Nisan, Mayıs, Haziran aylarının sonuna kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süreleri 27 Temmuz 2020 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır.
  
  
  
  3. Sokağa Çıkma Yasağı Kapsamına Giren Mükellefler için Mücbir Sebep İlanı
  
  
  
  

İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler uyarınca 65 yaş ve üstünde olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren mükellefler ve meslek mensupları ile söz konusu Tebliğ’in yayımlandığı tarih itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensuplarınca verilenlerin 22 Mart 2020 ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih arasında mücbir sebep halinde olduğu belirtilmiştir. 

Yukarıda sayılan mükellefler tarafından mücbir sebep dönemine ilişkin verilemeyen beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son günü, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15. günün sonuna kadar uzatılmıştır.

65 yaş ve üstünde olunması nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması, vergi dairelerince yapılacak tespitlere istinaden resen gerçekleştirilecek olup herhangi bir başvuru yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Kronik rahatsızlık nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması için ise bu rahatsızlığın sağlık kuruluşlarından alınacak muteber belgelerle ispat ve tevsik edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamdaki süre uzatımı işlemi, mükellefin kronik rahatsızlığı bulunduğuna dair beyanını içeren İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden vereceği yazılı başvurusuna istinaden yapılacak olup, sağlık kuruluşundan alınan belgelerin sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 30 gün içerisinde bağlı olunan vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.

1. 
   
   
   
   4. Diğer Hususlar
   
   
   
   

Sokağa çıkma yasağının 30 Haziran 2020 tarihinden önce sona ermesi durumunda, 65 yaş ve üstünde olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle mücbir sebep hükümlerinden faydalanan mükellefler, Tebliğ’in 3 üncü maddesi kapsamında bulunmaları koşuluyla, sokağa çıkma yasağının sona erme tarihinden itibaren 3 üncü madde kapsamındaki mücbir sebep hükümlerinden faydalanabileceklerdir.

Ayrıca, sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.

3. SONUÇ

Bilindiği üzere daha önce alınan vergi indirimi ve ertelemelerine ilişkin tedbirlere[3] ek olarak yukarıda özetlenen Tebliğ ile getirilen düzenlemeler, Covid-19 salgınının mükelleflere olan olumsuz etkilerini azaltmaya yönelik çabalar açısından gerekli ve önemli bir adım teşkil etmektedir.